Thema’s 2008-2009
Thema’s Educatieve Middelen Pool 2008-2009
Inleiding
Twee jaar geleden is
met de invoering van de Educatieve Middelen Pool een nieuwe mogelijkheid
gecreëerd voor faculteiten om gebruik te
maken van centraal gefinancierde projectmatige ondersteuning. Deze
mogelijkheid moest een impuls geven aan het opzetten en uitvoeren van
innovatieve onderwijsprojecten in brede zin. De projecten zijn gericht op het
primaire proces en ten behoeve van het directe onderwijs en dus niet op het
verbeteren van het onderwijsbeleid (mesoniveau) binnen een faculteit.
Door middel van de
thema’s en in de projecten van het afgelopen jaar is telkens een relatie gelegd
met één of meer componenten uit de onderwijsvisie van de VU.
De EMP projecten van
de projectenronde van vorig jaar zijn veelvormig qua inhoud en omvang. Alle
kenmerken ze zich doordat er doelgericht, en in een afgebakende periode,
samengewerkt wordt door faculteiten en het Onderwijscentrum VU aan het
ontwikkelen van nieuw onderwijs of het invoeren van nieuwe technologieën.
De werkwijze in de
projecten is erop gericht om de kennis en expertise van zowel de faculteit als
die van de medewerkers van het Onderwijscentrum VU zo optimaal mogelijk in te
zetten. De faculteiten blijven de probleemeigenaar en hebben er belang bij om
het probleem zo efficiënt en goed mogelijk op te lossen. De faculteit overziet
de beperkingen en kansen. De faculteit brengt vakinhoudelijke kennis mee. Het
Onderwijscentrum brengt haar kennis over leren en doceren in. Deze combinatie zorgt voor uitgebalanceerd en
vernieuwend onderwijs.
Géén budget maar menskracht
De Educatieve
Middelen Pool (EMP) betreft een eerste geldstroom financiering met een vaste
omvang in fte’s. In totaal is er op het Onderwijscentrum 5,7 fte gereserveerd
om te besteden aan de projecten. Meestal overschrijdt de vraag om ondersteuning
de beschikbare menskracht. Dat betekent dat er een selectie plaatsvindt van
projecten. Over deze selectie brengt een commissie onder leiding van prof.
dr. Mike Hannay
advies uit aan de hoogleraar-directeur van het Onderwijscentrum, die
uiteindelijk de beslissing tot honorering van een voorstel neemt. Niet alleen
wordt er gekeken naar matching van de gevraagde inzet, ook wordt beoordeeld of
de voorstellen voldoen aan van te voren opgestelde criteria. Zo zijn in de afgelopen
ronde 21 van de oorspronkelijk ingediende 24 projectvoorstellen gehonoreerd.
Deze aanpak leidt ertoe dat er zoveel mogelijk kwalitatief goede voorstellen
worden gehonoreerd en uitgevoerd.
Thema’s voor de Educatieve Middelen Pool van 2008 - 2009
De
thema’s die voor 2008 - 2009 centraal zullen staan vertonen een directe relatie
met het onderwijsbeleid van de Vrije Universiteit. De ambities die de VU op
onderwijs wil waarmaken zijn: onderwijsontwikkeling, diversiteit en excellentie
en internationalisering.
In
de hieronder voorgestelde thema’s voor de EMP ronde van 2008 - 2009 is ook te
herkennen dat er sprake is van een voortzetting van de thema’s die vorig jaar
centraal stonden. Alle drie de thema’s zijn gerelateerd aan het instellingsplan
van de VU 2007 - 2011.
·
Het eerste thema is verbonden aan de onderwijsvisie. De
kernpunten uit de pedagogische didactische visie van de VU zijn terug te vinden
in het eerste thema voor de EMP-ronde. In het najaar van 2006 is in drie
pilotfaculteiten begonnen met uitwerken en het vormgeven van de onderwijsvisie.
Ook andere faculteiten kunnen voor 2008 - 2009 binnen dit kader projecten
indienen die bedoeld zijn om de onderwijsvisie op hun eigen faculteit nader uit
te werken.
·
Het tweede EMP-thema betreft een cluster onderwerpen dat
uit het instellingsplan van de VU voortkomt.
·
Het derde thema laat mogelijkheden voor experimenten in
het onderwijs met behulp van ICT open.
1.
Onderwijsontwikkeling en de Onderwijsvisie VU
Denk
hierbij bijvoorbeeld aan versterken van bepaalde vormen van onderzoekend leren
of het doorlichten van het curriculum op consistentie, opbouw en samenhang in
relatie tot Community of Learners, en aan de begeleiding van studenten.
à
Community of Learners
Opleidingen van de VU zijn herkenbaar als een community of learners waar een
cultuur heerst van onderzoek doen, samenwerken en wetenschappelijk
communiceren. Voor projecten valt te denken aan projecten rondom samenwerkend
leren en onderzoekend leren, gebruik van groupware en digitale leeromgeving (Bb
– peersessies, peerreviews en social software) daarbij. Deze projecten kunnen
gericht zijn op de deskundigheidsbevordering van zowel studenten als docenten.
à
Academisch gevormde
burgers
Denk aan: uitwerken van de samenhang in academische oordeelsvorming (één van de
Dublin descriptoren) binnen een bachelor of master programma.
à
Structurering van de
bacheloropleiding
Door het beter
structureren van de opleiding en goede begeleiding van de student moet studie-uitval
teruggedrongen en studierendement verhoogd worden.
Denk aan het ontwikkelen
van een beter tutor- en mentorsysteem, of het ontwikkelen van aanvullende
programma’s om taal- of andere deficiënties weg te werken.
Begeleiding van studenten. Bijvoorbeeld
met behulp van digitaal portfolio, invoering van
digitaal portfolio, hulp bij bepalen van
leerlijnen in bachelor of masterprogramma, training
van tutoren, trainingen van
studiebegeleiders(mentoren), organiseren van goede feedback.
2.
Aandacht voor diversiteit en excellentie
De VU wil dat haar studenten leren omgaan met
verschillende culturen en achtergronden en deze leren respecteren. De VU wil
meer differentiatie aanbrengen in haar onderwijsaanbod om verschillende groepen
studenten te bedienen.
à
Individuele profilering
Ontwikkeling van facultaire honoursprogramma’s.
à
Minoren
Te denken valt aan discipline-overstijgende minoren of grensvlakminoren.
à
Levenlang leren
Bijvoorbeeld het
toegankelijk maken van de (deeltijd-)opleidingen
door middel van inzet
van E-learning, en doorlopende leerlijnen. Denk aan implemen
tatie van elders
ontwikkelde trajecten, toetsvormen of begeleidingsvormen.
Afstandsonderwijs,
het gebruik van E-learning en podcasting om opleidingen toegan-
kelijker
te maken voor de doelgroepen van > 25 jaar (lifelong-learning); het zoeken
naar
een goede mix van blended learning.
à
Diversiteit
Op
cursusniveau: welke onderwijsvormen kan een docent hanteren, welke
aandachtspunten moeten worden meegenomen? Welke gedragsregels spreekt de
docente binnen een groep af? Op opleidingsniveau: welk beleid kan een opleiding
of een faculteit hiervoor formuleren?
à
Internationalisering:
Hierbij
kan gedacht worden aan: Ontwikkelen van een inhoudelijk digitaal assessment voor toelating van buitenlandse
studenten aan masters bij de VU; Ontwikkelen van
online
premaster module(s) ter aanvulling op een buitenlandse bachelor. Op afstand begeleiden van VU studenten
die in het buitenland op stage zijn; Gebruik maken van
videoconferencing
voor colleges door buitenlandse wetenschapppers voor VU studen
ten
(of experts op afstand).
3.
Experimenten met verbeteren van de kwaliteit van het
onderwijs met ondersteuning van ICT
à
Te denken valt aan inzet van podcasting, streaming media,
wireless en mobile learning. Ook het gebruik van groupware, web 2.0
toepassingen en aan tools die het samenwerken aan kennisontwikkeling
bevorderen.
à
Toetsen en
beoordelen met behulp van ICT, peerassessment en peerreview.
Bijlage
EMP goedgekeurde
projecten ronde 2007-2008 (projecten zijn op dit moment in uitvoering)
Faculteit |
Onderwerp |
|
|
Aard- en
Levenswetenschappen |
1. Het inzetten van
QMP voor afname van digitale tentamens binnen FALW 2. Samenwerkend
leren op afstand II |
Economische
Wetenschappen en Bedrijfskunde |
|
VUmc Geneeskunde |
1. Digitaal
portfolio master VUmc-compas 2. Questionmark
Perception: voortbouwen! 3. Digitaliseren
Onderwijsevaluaties |
Rechten |
1. Inzet van ICT
bij ondersteunende programma’s in het eerste bachelorjaar 2.
Professionalisering van docenten in het kader van de onderwijsvisie |
ACTA |
1. Individueel
toetsen 2. Colleges in
beeld, efficiënt uitzenden en opnemen op video van colleges 3. Digitale
casuïstiek kindertandheelkunde |
FSW |
1. Activerend onderwijs
binnen de Faculteit Sociale Wetenschappen 2. VU breed
Ondernemerschapsonderwijs in
samenwerking met CIMO 3. Video in het Onderwijs |
UBVU |
1. Samenscholing op
het Kennisplein 2. Ontwikkeling
Digitale Dienstverlening UBVU i.s.m. Faculteit der Letteren, Godgeleerdheid
en Wijsbegeerte 3.
Toetsing/evaluatie van de webcursussen informatievaardigheden en verdere
integratie in de curricula |
ULO |
1.Verbreding en
Verdieping van de implementatie van digitale didactiek in de ULO (zoals
digitale video toepassingen) |
DSZ |
1. Kwaliteitszorg
Studieadvisering aan de VU |
Wijs |
1. Samenhang door
intervisie in de Ba |
FPP |
1. Peerreview en
academische vaardigheden |
FEW |
1. Implementatie
van competentiegericht onderwijs: training,
monitoring en evaluatie |
|
|
|
|
Totaal 21
projecten |
|
F:\Mijn documenten\MT Onderwijscentrum\EMP\EMP ronde
2007-2008\Bijlage 1 Thema s EMP 2008-2009.doc