Outsourcen niet outsourcen

Wel of niet outsourcen is een dilemma waar je
zomaar niet uit bent.  Maar als de kogel dan door
de kerk is en er wordt gekozen voor outsourcing
dan moet het hele circus verder in de uitvoering
geregeld worden.  De ene organisatie gaat dat
helemaal zelf regelen, en de andere organisatie
zoekt hulp bij een sourcing consultancy bureau,
gespecialiseerd in dit soort trajecten.  Indien
hulp gezocht wordt kan dat komen omdat de
organisatie geen ervaring heeft, maar dat hoeft
natuurlijk niet.  Men kan ook de hulp inroepen van
sourcing consultants als er wel ervaring is met
eerdere outsourcing deals.

De premisse van dit soort gespecialiseerde
partijen is natuurlijk dat ze hun geld meer dan
waard zullen zijn.  Met andere woorden de kans van
slagen van een outsourcing deal moet dan hoger
zijn dan als er geen sourcing consultants worden
ingevlogen.  Maar als je nu echt wilt weten hoe
dat zit, hoe ga je dan te werk?

Simpel gezegd, heb je dan een representatieve
steekproef nodig van de outsourcing deals in
Nederland.  En daarvan bepaal je of er wel of geen
ervaring is met outsourcing, en of er wel of geen
gebruik is gemaakt van sourcing consultants.
Vervolgens moet je alleen nog even weten of de
deal een succes is of niet.  Als je al deze dingen
weet, dan kun je de puzzel oplossen met
statistische methoden en technieken.

Dit soort vragen waren onderwerp van een
longitudinaal onderzoek dat de Universiteit van
Amsterdam, de Hogeschool van Amsterdam en de Vrije
Universiteit hebben uitgevoerd samen met een groot
aantal partijen.  Deze partijen waren
daadwerkelijk bezig met het sluiten van
outsourcing deals of hadden dat gedaan, of hielpen
daarbij.  Het gaat om klantorganisaties,
dienstleveranciers en sourcing consultancy
bedrijven.  In totaal waren het 30 deals waar
genoeg gegevens van beschikbaar waren om met
dergelijke vragen aan de slag te gaan.

Dan de representativiteit.  Hoe weet je of de
uitkomsten algemener zijn dan alleen de
onderzochte gevallen?  In de Automatisering Gids
stonden tijdens het onderzoek alle deals wel zo'n
beetje vermeld.  van zo'n 700 deals was bekend wat
de duur van het contract was, om welk type werk
het ging en om welke sector van de economie het
handelde.  Deze drie belangrijke kenmerken zijn
tegen de 30 deals aangehouden, en na wat lastig
statistisch gedoe kon worden vastgesteld dat deze
deals representatief waren voor de Nederlandse
deals.  Met dank aan de opsteller van deze
overzichten: Rolf Zaal van de Automatisering Gids.

Wat is succes, en wat is falen?  Dat is en blijft
een lastige discussie.  Velen inclusief politici
gaan er van uit dat als een project binnen tijd en
budget blijft en de hoeveelheid functionaliteit
tenminste gehaald wordt, het om een succesvol
project is gegaan.  Zaken als toegevoegde waarde,
of klanttevredenheid zitten niet in een dergelijke
notie van succes.  Daarom zijn aan zowel de klant
als leverancier op verschillende momenten allerlei
vragen gesteld die onderscheid maken in wat mensen
denken dat daadwerkelijk succes of falen is.
Bijvoorbeeld: zou je deze leverancier nogmaals
inhuren?  Of de pendant: zou je nog eens zaken
willen doen met deze klant?  Of, vertrouw je de
ander?  Met dat soort vragen is een puntentelling
gemaakt, en scoorde je goed genoeg dan
definieerden we het als succes en anders was het
een falend verhaal.  Vervolgens is gekeken of
sommige deals media-aandacht kregen waaruit je kon
opmaken wat het daadwerkelijk geworden was: falen
of success.  En van die gevallen waarin dat bekend
werd bleek de door ons gegeven uitkomst altijd te
kloppen.

Met al deze ingredienten waren de vragen dus te
beantwoorden.  En daar kwam uit dat het inhuren
van sourcing consultants contra-productief werkt.
Het wel of niet hebben van ervaring bleek geen
factor van significante betekenis als het gaat om
falen of succes van een deal.  Van de 30 deals
werd voor precies de helft een sourcing
consultancy partij ingehuurd en de andere helft
deed men zonder hulp van intermediair.  En van de
15 met hulp van buitenaf gingen er 12 mis.  Dat is
al een veeg teken en dat kon statistisch
significant gestaafd worden.  Een ander weetje is
dat een eerste benadering van de faalkans van
dergelijke deals in Nederland 40% is, namelijk 12
op 30 deals is 40%.  Al met al leidde dat tot het
advies: you better not outsource outsourcing.

meer weten? zie:

Guus Delen, Rob Peters, Chris Verhoef, Bas van Vlijmen,
Lessons from Dutch IT-outsourcing success and failure.

X

Meer weten over de wondere wereld van ICT
in Jip en Janneke taal? Ga dan naar de
knipselkrant van Chris Verhoef

Prof. dr Chris Verhoef is hoogleraar informatica
aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en
wetenschappelijk adviseur voor overheid en
bedrijfsleven.  Hij schrijft regelmatig een
column in de AG.  Hij is te bereiken via email:
x@cs.vu.nl.  Deze tekst is copyright SDU.  Niets
van deze uitgave mag zonder schriftelijke
toestemming van de uitgever worden overgenomen of
worden gepubliceerd.